Kıvam Sınıfı | Çökme (mm) |
S1 | 10-40 |
S2 | 50-90 |
S3 | 100-150 |
S4 | 160-210 |
S5 | >=220 |
2. Sıkıştırma (şişleme) çubuğu
3. Huni doldurma başlığı (Tercihe Bağlı)
4. Taban plâkası/yüzeyi
5. Cetvel (5 mm den daha büyük olmayan aralıklarla, 0 mm ile 300 mm kadar bölümlenmiş olan 0 çizgisi cetvelen en ucunda bulunmalıdır.)
6. Tekrar karıştırma kabı
7. Kürek (Kare ağızlı)
8. Nemli bez
9. Kepçe (yaklaşık 100mm genişlikte)
10. Kronometre veya saat
Deney öncesi yapılacaklar:
Deneyde kullanılacak aletlerin uygun ölçülerde olup olmadığı kontrol edilmeli,
– Aletlerin temizliği yapılmış olmalı.
– Alınmış beton numunesi ortalama olarak 35 kg olmalı,
– Numune alındığı betonu yansıtmalı, homojen olarak karıştırılmalı,
– En büyük tane boyutu 40 mm ve daha fazlası olan betonda, ıslak eleme ile 40 mm’ den büyük taneler ayrılmalı,
– Deney süresince numunede su kaybı önlenmesine yönelik önlemler alınmalıdır.
Deneyin yapılışı:
Özet: Taze beton, kesik huni şekilli kalıp içerisine sıkıştırılarak doldurulur. Kalıbın yukarı doğru çekilerek alınmasından sonra, taze beton kütlesindeki çökme mesafesi, betonun kıvam ölçüsü olarak kullanılır.
1- Çökme hunisi nemli bir bezle silinir ve geniş tabanı alta gelecek şekilde tepsiye yerleştirilir.
2- Betondan yaklaşık 35 kg numune alınır ve homojenliğini korumak için huniye doldurana kadar karıştırılır.
3- Ayrılan beton huninin üçte birini dolduracak kadar huniye konur ve şişleme çubuğuyla 25 defa şişlenir.
4- Huninin üçte ikilik kısmını dolduracak kadar beton ilave edilir ve yine 25 defa şişlenir.
5- Huninin kalan üçte birlik kısmı da taşacak kadar betonla doldurulur ve tekrar 25 defa şişlenir. İkinci ve üçüncü şişlemelerde çubuk bir alt tabakaya 2-3 cm girecek kadar sokulmalıdır.
6- Huninin üstünde artan beton mala ile alınır ve yüzey düzeltilmiş olur. Huni etrafına beton dökülürse temizlenmelidir.
7- Son olarak huni tutma yerlerinden tutularak 5-10 saniye içinde sabit hızda düz bir şekilde çekilir. Betonun simetrik dağılmış olması gerekir.
8- Çekilen huni ters çevrilip yığılan betonun yanına konur ve üzerine de bir ucu betonun üzerinde olacak şekilde şişleme çubuğu konur.
9- Çubuğun alt yüzü ile betonun üst yüzünün ortalama yüksekliği arasındaki mesafe ölçülür, bulunan değer en yakın 0,5 cm’e yuvarlanır. Bulduğumuz bu değer betonun slumpını yani çökme değerini vermiş olur. Bu değer beton kıvam sınıfının belirttiği değerler arasında olmalıdır.
KULANILAN YERE GÖRE KIVAM SINIFI
Mastarlanacak yüzeylerde ÖR: Döşemede kıvamı yüksek beton tercih edilir. Bunun sebebi betonun döşeme zemininde eşit yerleşmesinin gerekli olmasıdır. Kolonda ise daha düşük kıvamda beton kullanılabilir. ÖR: Döşemede S4 kıvamında beton kullanılırken kolonda S3 kıvamında beton kullanılabilir.
SLUMP DEĞERİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
Slump değerini yani beton kıvamını etkileyen en önemli su/çimento oranıdır. Beton reçetesinde su/çimento oranı yazmalıdır. Ondan sonra kimyasal katkılardır. Süper akışkanlaştırıcı madde ve hava sürükleyiciyi örnek verebiliriz. Bunların dışında
- Üretim süreci (süreç sırası, karıştırma süresi vb.)
- Transmikserin temiz olmaması (içinde su veya başka bir şey olması)
- Üretimden sonra operatörün transmiksere müdahalesi
- Hava şartları (özellikle ekstrem koşullarda)
- Trafik durumu (betonun sahaya ulaşma süresi 2-3 saatten fazla olmamalı)
- Pompalı döküm ise pompanın döküm hızı ve yaşı vb sebepler betonun kıvamını etkiler.